Vocatieve startmotors en een Mercedes-Benz

Mijn Ome Jan Bakker (ja, die van de Harmonie) placht op verjaardagen zijn goede raad aan mijn vader steevast te beginnen met: “Kaaaik Tinus, het zit zo…” Daarna kwam het verhaal en zijn analyse.

Tot een paar jaar geleden is het mode geweest om je verhaal te beginnen met: “Ik heb zoiets van….” vervolgt door het onderwerp waar het om gaat. 

Een dergelijke opstap voor een gesprek noemen we een ‘vocatieve startmotor’. Een korte zin als aanloopje om iets belangrijks naar voren te brengen.

Ook in de klassieke muziek kennen we van dit soort startmotoren: bijvoorbeeld “Oh, Lord…”

Veel muziekstukken en gezangen beginnen met deze aanhef om vervolgens iets uit te drukken van trouw: “Oh Lord, give me faith” van John Oxenham. Ook is wraak aan de orde: “Oh Lord, God of vengeance” uit Psalm 94: vers 1-7. Vaak wordt een gebed aangeboden: “Oh Lord, hear my prayer’ van Henry Purcell. En heel breed bekend is de compositie van Johan Sebastiaan Bach, waarin de trouw aan God centraal staat: “O Gott, Du Frommer Gott”.

 

Omdat veel klassieke muziek door de eeuwen heen geïnspireerd is door religie is  het niet zo gek dat de naam van God in de muziek vaak terugkomt. Als basis voor respect en naastenliefde is religie al heel lang en nog steeds een waardevol element van het leven. Dat wil overigens niet zeggen, dat klassieke muziek altijd over religie gaat. Ook pikante stukken uit de Renaissance en uit volksverhalen of heldendaden voortkomende opera’s zijn belangrijke inspiraties. 

In de moderne muziek is “Oh, Lord…” ook een vaak gebruikte startmotor: echter, de religieuze betekenis gaat wat meer naar de achtergrond. Edith Piaf vraagt in haar “Mon Dieu…” of de Heer haar niet een minnaar -al is het maar tijdelijk- kan schenken. De Amerikaanse zanger Donnie Lonegan roept God op om een handje te helpen in zijn lied “Oh Lord, pick’ a bale of cotton” en Janis Joplin maakt het helemaal bont door een auto te vragen: “Oh Lord, would you buy me a Mercedes-Benz”.

“Oh lord…” is dus van alle tijden. Het drukt een verlangen uit, dat door popster Herman Brood als volgt wordt omschreven: ‘‘een welhaast Rooms-Katholiek gevoel komt over mij”.

 

Ik wens u veel devotie,

Martien Wesselman

Reactie plaatsen

Reacties

Anne Marie Korevaar
7 maanden geleden

Henri, gefeliciteerd met de nieuwe website en compliment voor de eerste blog van Martien. Dat er vele mogen volgen.

Til Hagenaars
7 maanden geleden

Interessant, Martien, dank je wel.

Mona Wesselman
7 maanden geleden

Heel leuk Martien, een blog. En meteen een interessant onderwerp: vocatieve startmotors. Ik hoor ze meteen overal. Vooral politici zijn er heel bedreven in, zeker nu in verkiezingstijd: "Hartelijk dank voor je vraag." Komt deze van een burger uit een zaal vol potentiele stemmers, dan volgt er nog een empathisch bedoelde opmerking: "Zelf heb ik in mijn privéleven daar ook mee te maken gehad", of iets van dergelijke strekking. De politicus is inmiddels warm gelopen, heeft even na kunnen denken om dan vervolgens vol gas te geven met zijn verkiezingsretoriek.

Annie Bakker
6 maanden geleden

Öh Lord. Ik hoop nog altijd dat ik een goeie zangeres wordt .Ik denk dat ik beter ben in schrijven, wil toch om de gezelligheid op het koor blijven. Oh lord helpt niet, ik geniet.

Ria de Vrind
6 maanden geleden

Martin, wat heb jij een leuke blog geschreven! En Henri, complimenten voor de mooie en leuke vernieuwde website!

Tini Bakker
6 maanden geleden

Wat een heerlijke blog heb je geschreven Martin.
had ik deze ochtend ( na de uitslag van de verkiezingen) wel even nodig.

En Henri ook bedankt voor de vernieuwde frisse website!